ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ
Αρ. Φύλλου 15
2 Φεβρουαρίου 2012

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4039
Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση
ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή.

Άρθρο 1 – Ορισμοί
Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος νό−μου, ισχύουν οι παρακάτω ορισμοί:
α) Ζώο είναι κάθε έμβιος οργανισμός, που συναισθά−νεται και κινείται σε ξηρά, αέρα και θάλασσα ή οποιο−δήποτε άλλο υδατικό οικοσύστημα ή

υγροβιότοπο.
β) Ευζωία είναι το σύνολο των κανόνων, που πρέπεινα εφαρμόζει ο άνθρωπος στα ζώα, αναφορικά με την προστασία τους και την καλή

μεταχείρισή τους, έτσι ώστε να μην πονούν και υποφέρουν, την παραμονή τους σε χώρο στεγνό, καθαρό και προστατευμένο από τις καιρικές

συνθήκες, χωρίς να είναι μόνιμα δεμένα και διαβιούντα εντός ακατάλληλων κατασκευών (π.χ. μεταλ−λικών), τη φροντίδα για ιατρική περίθαλψη και

χορήγηση κατάλληλης τροφής και νερού, την καθημερινή άσκηση ή τον περίπατό τους και γενικά τη μέριμνα για σεβασμό της ύπαρξής τους.
γ) Ζώο συντροφιάς είναι κάθε ζώο, που συντηρείταιή προορίζεται να συντηρηθεί από τον άνθρωπο, κυρίως μέσα στην κατοικία του, για λόγους

ζωοφιλίας ή συντροφιάς.
δ) Δεσποζόμενο ζώο συντροφιάς είναι κάθε μη άγριο ζώο, που συντηρείται ή προορίζεται να συντηρηθεί από τον άνθρωπο, κυρίως μέσα στην

κατοικία του, για λόγους ζωοφιλίας ή συντροφιάς και τελεί υπό την άμεση επίβλεψη και φροντίδα του ιδιοκτήτη, κατόχου, συνοδού ή φύλακά

του. Ως ζώα συντροφιάς θεωρούνται και οισκύλοι, που χρησιμοποιούνται για το κυνήγι, τη φύλαξηποιμνίων, τη φύλαξη χώρων, την παροχή

βοήθειας καιπροστασίας ατόμων με ειδικές ανάγκες, καθώς και οισκύλοι έρευνας και διάσωσης και οι σκύλοι που χρησιμοποιούνται από τις

ένοπλες δυνάμεις και τα σώματαασφαλείας.
ε) Αδέσποτο ζώο συντροφιάς είναι κάθε ζώο συντροφιάς, το οποίο είτε δεν έχει κατοικία είτε βρίσκεται έξω από τα όρια της κατοικίας του

ιδιοκτήτη, του κατόχου,του συνοδού ή του φύλακά του και δεν τελεί υπό την άμεση επίβλεψη και τον έλεγχό τους. Οι κυνηγετικοί και σκύλοι

φύλαξης ποιμνίων, καθώς και οι σκύλοι έρευναςκαι διάσωσης, κατά τη διάρκεια του κυνηγιού, της εκπαίδευσής τους, της φύλαξης του ποίμνιου,

της έρευνας και της διάσωσης, δεν θεωρούνται αδέσποτα ζώα.
στ) Επικίνδυνo ζώo συντροφιάς είναι τo ζώo συντροφιάς, που αποδεδειγμένα εκδηλώνει απρόκλητα έντονη επιθετική συμπεριφορά προς τον

άνθρωπο ή τα άλλα ζώα, καθώς και το ζώο που πάσχει ή είναι φορέας σοβαρού νοσήματος, που μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο ή στα άλλα

ζώα και δεν θεραπεύεται.
ζ) Μικρό ζώο συντροφιάς είναι το ζώο συντροφιάς, το βάρος του οποίου δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) κιλά.
η) Καταφύγιο αδέσποτων ζώων είναι η ειδική εγκατάσταση, που προορίζεται για την περίθαλψη και τηνπροσωρινή παραμονή σημαντικού

αριθμού αδέσποτωνή ανεπιθύμητων ζώων συντροφιάς.
θ) Σοβαρό νόσημα είναι κάθε νόσημα άμεσου και υψηλού κινδύνου για την υγεία του ανθρώπου ή ζώου, του ίδιου ή άλλου είδους.
ι) Τσίρκο είναι η προσωρινή υπαίθρια εγκατάσταση,σκηνή ή τέντα, στην οποία πραγματοποιούνται με κερδοσκοπικό σκοπό μουσικοχορευτικές

και ακροβατικέςπαραστάσεις ή άλλου είδους συναφείς εκδηλώσεις γιατην ψυχαγωγία των ανθρώπων με τη συμμετοχή ή μη ζώων.
ια) Θίασος με ποικίλο πρόγραμμα (βαριετέ) είναι ομάδα ατόμων, η οποία σε μόνιμη ή προσωρινή εγκατάσταση πραγματοποιεί με κερδοσκοπικό

σκοπό και σεεναλλασσόμενη ακολουθία ψυχαγωγικά προγράμματα,παραστάσεις, διασκεδαστικά μικρά κωμικά θεατρικά δρώμενα, τραγούδια,

χορό με ποικίλο περιεχόμενο και με τη συμμετοχή ή μη ζώων.
ιβ) Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους είναι οι αρχές

εκείνες, που μεριμνούν για την υλοποίηση, τη λειτουργία και τηνεποπτεία του όλου συστήματος σήμανσης και καταγραφής των ζώων

συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους.
ιγ) Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου των κανόνων προστασίας των ζώων και του συστήματος και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς

και των ιδιοκτητών τους είναι οι αρχές εκείνες, που σε επίπεδο Περιφέρειας, Περιφερειακών Ενοτήτων και Δήμων, μεριμνούν για την ορθή

εφαρμογή και τον έλεγχο εφαρμογής− σε συνεργασία με τις αρχές της προηγούμενης πε−ρίπτωσης ιβ΄− του συστήματος της Διαδικτυακής Ηλε

−κτρονικής Βάσης σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, καθώς και για την επιβολή κυρώσεων σε

περίπτωση μη τήρησης τωνκανόνων προστασίας των ζώων.
ιδ) Αρμόδια όργανα βεβαίωσης των παραβάσεων είναι τα όργανα εκείνα, που μεριμνούν για τη βεβαίωση των παραβάσεων, που διαπιστώνουν

κατά την άσκηση των καθηκόντων ελέγχου (η Δημοτική Αστυνομία, η Θηροφυλακή των κυνηγετικών συλλόγων, οι υπάλληλοι των Τελωνείωνκαι

των Σταθμών Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου).
ιε) Αρμόδιος Φορέας Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητώντους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική

Βάση είναι ο κτηνίατρος, που με βάση προβλεπόμενη διαδικασία, με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης στη Διεύθυνση Πληροφορικής του

Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, πιστοποιείται, αποκτά ειδικό κωδικό πρόσβασης στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση

σήμανσης καικαταγραφής ζώων συντροφιάς, διενεργεί τη σήμανση και καταγράφει τα ζώα συντροφιάς και τους ιδιοκτήτεςτους στη Διαδικτυακή

Ηλεκτρονική Βάση, εκδίδει το βι−βλιάριο υγείας ή το διαβατήριο του ζώου σε περίπτωσηπου το ζώο θα μεταφερθεί στο εξωτερικό και

ενημερώνει τη βάση με τις απαραίτητες πληροφορίες.

Άρθρο 2 Αρμόδιες Αρχές
1. Αρμόδια Αρχή για την προστασία των ζώων και την τήρηση των κανόνων ευζωίας τους είναι η Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής του Υπουργείου

Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και

των ιδιοκτητών τους ορίζονται:
α. η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Αντίληψης Φαρμάκων καιΕφαρμογών της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής τουΥπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης

και Τροφίμων και β.η Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου ΑγροτικήςΑνάπτυξης και Τροφίμων.
2. Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου των κανόνων προστασίας των ζώων και του συστήματος τηςσήμανσης και της καταγραφής των ζώων

συντροφιάςκαι των ιδιοκτητών τους ορίζονται οι Διευθύνσεις Κτηνιατρικής της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και

Κτηνιατρικής των Περιφερειών,οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
των Περιφερειακών Ενοτήτων της Χώρας και οι κτη−νιατρικές υπηρεσίες των Δήμων και όπου αυτές δεν έχουν συσταθεί τα Γραφεία Γεωργικής

Ανάπτυξης τουοικείου Δήμου.
3. Αρμόδιος Φορέας Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική

Βάση ορίζεται ο κτηνίατρος, που πιστοποιείται με τη νόμιμη διαδικασία,που αναφέρεται στο άρθρο 4 του παρόντος νόμου.

Άρθρο 3 Αρμοδιότητες
1. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι Αρμόδιες Αρχές Διαχείρισης της Διαδικτυακής ΗλεκτρονικήςΒάσης καταγραφής των ζώων

συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους του άρθρου 2 του παρόντος νόμου έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
Α. Η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Αντίληψης Φαρμάκων και Εφαρμογών (ΚΑΦΕ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
α) την εισήγηση για την έκδοση των υπουργικών αποφάσεων, που προβλέπονται στο νόμο αυτόν,
β) την έκδοση εγκυκλίων για την εφαρμογή τηςηλεκτρονικής σήμανσης και καταγραφής των ζώωνσυντροφιάς και για κάθε θέμα, που αφορά στα

ζώα συντροφιάς,
γ) σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: αα)τον έλεγχο της λειτουργίας της

ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων, στην οποία καταχωρίζονται τα στοιχεία σή−μανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, ββ) τον

εμπλουτισμό με τις απαραίτητες πληροφορίες της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών

τους και τηδιαρκή αναβάθμισή της και γγ) τη χορήγηση κωδικώνπρόσβασης στους κτηνιάτρους, που πιστοποιούνται μετη νόμιμη διαδικασία.
Β. Η Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
α. Την παροχή της απαραίτητης μηχανογραφικής υποδομής (κεντρικοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, δίκτυο κ.λπ.) για τη λειτουργία της κεντρικής

διαδικτυακήςηλεκτρονικής βάσης, στην οποία καταχωρίζονται τα στοιχεία σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, καθώς και

την προμήθεια των ανιχνευτώνηλεκτρονικών μέσων σήμανσης, που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 4.
β. Την εξασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας, την τεχνική υποστήριξη, τη συντήρηση και την προστασία της μηχανογραφικής υποδομής, που

υποστηρίζει το σύστημα.
γ. Την υποχρέωση τήρησης αντιγράφων ασφαλείας, ώστε τα στοιχεία, που καταχωρίζονται στη βάση δεδομένων, να είναι διαθέσιμα για έλεγχο

για τρία (3) τουλάχιστον χρόνια.
2. Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου οι Αρμόδιες Αρχές Εφαρμογής και Ελέγχου του συστήματος της σήμανσης και της καταγραφής των

ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, του άρθρου 2 παράγραφος 2,έχουν τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α. Τη συνεργασία με το Φορέα Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς για τοσυντονισμό των ενεργειών τους και την

παροχή τεχνικών οδηγιών και κάθε είδους υποστήριξη για την πλήρη και ενιαία εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης και καταγραφής των ζώων

συντροφιάς.
β. Τον έλεγχο και την εποπτεία του Φορέα Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς.
3. Οι Φορείς Εκτέλεσης της σήμανσης και της καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους, του άρθρου 2 παράγραφος 3, έχουν

τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α. Τη διενέργεια της σήμανσης των ζώων συντροφιάς με τη χρησιμοποίηση των κατάλληλων μέσων ηλεκτρονικής σήμανσης και την καταχώριση

των στοιχείων σήμανσης των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση και τη διαρκήενημέρωσή της.
β. Τη μέριμνα για την ενημέρωση με οποιονδήποτεπρόσφορο τρόπο των ιδιοκτητών και κατόχων ζώων συντροφιάς για τις υποχρεώσεις τους,

όσον αφορά στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής σήμανσης των ζώων συντροφιάς και στις απαιτήσεις του παρόντος νόμου για την ηλεκτρονική

σήμανση και την καταγραφή τωνζώων συντροφιάς.
γ. Την έκδοση σύμφωνου με τα παράρτηματα 2 και 3 βιβλιαρίου υγείας κατά τη σήμανση του ζώου συντροφιάς ή διαβατηρίου, σε περίπτωση

που το ζώο θαμεταφερθεί στο εξωτερικό, καθώς και την καταγραφή σε αυτά, ατελώς, της οποιασδήποτε αλλαγής ιδιοκτήτη κατά την κτηνιατρική

εξέταση του ζώου ή κατά τον εμβολιασμό του.

Άρθρο 4 Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσηςκαι καταγραφής των ζώων συντροφιάςκαι των ιδιοκτητών τους − Σήμανση,βιβλιάριο υγείας ή

διαβατήριο
1. Στη Διεύθυνση Πληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δημιουργείται Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης

και καταγραφής τωνζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους. Στη Διαδι κτυακή Ηλεκτρονική Βάση καταχωρίζονται από τους κτηνιάτρους, που

έχουν πιστοποιηθεί, τα στοιχεία, που αφορούν στην αναγνώριση των δεσποζόμενων ζώωνσυντροφιάς (όπως φύλο, χρώμα, ράτσα, απώλεια,

παράδοση σε άλλον ιδιοκτήτη, θάνατος) και τα στοιχεία αναγνώρισης του ιδιοκτήτη τους (όπως ονοματεπώνυμο,διεύθυνση, τηλέφωνο και

αριθμό ταυτότητας ή διαβατηρίου ή ισοδύναμου εγγράφου, όπως δίπλωμα οδήγησης ή ασφαλιστικό βιβλιάριο), καθώς και

τηρούνταιαπαρεγκλίτως οι διατάξεις «περί προσωπικών δεδομένων». Η πιστοποίηση των κτηνιάτρων πραγματοποιείται με την ηλεκτρονική

υποβολή αίτησης στη ΔιεύθυνσηΠληροφορικής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων και τη χορήγηση στον αιτούντα κτηνία−τρο κωδικού πρόσβασης στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση. Η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική

Βάση συνδέεται απευ−
θείας με τα κτηνιατρεία και γενικά τους χώρους, πουπραγματοποιείται η σήμανση των ζώων συντροφιάς. Ηπιστοποίηση των κτηνιάτρων των

Διευθύνσεων Αγρο−τικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των ΠεριφερειακώνΕνοτήτων της χώρας είναι υποχρεωτική. Στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική

Βάση εισάγονται λογικοί παράμετροισυσχέτισης του αριθμού των ζώων ανά ιδιοκτήτη, προ κειμένου να εξασφαλίζεται η ευζωία των ζώων και η

τήρηση των βασικών υγειονομικών κανόνων.
2. Οι απαιτήσεις για την ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή των στοιχείων των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς εφαρμόζονται και για την

ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή των αδέσποτων ζώων συντροφιάς.
3.α. Η σήμανση κάθε ζώου συντροφιάς είναι υποχρεωτική, εξαιρουμένων των σκύλων που χρησιμοποιούνται για τη φύλαξη ποιμνίων, για τους

οποίους καθίσταται προαιρετική υπό την προϋπόθεση ότι δεν μετέχουν σε προγράμματα γενετικής βελτίωσης με σκοπό τη βελτίωσηκαι τη

σταθεροποίηση συγκεκριμένων φυλών. Η δαπάνητης σήμανσης και της καταγραφής των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς βαρύνει τον ιδιοκτήτη

τους και των αδέσποτων τον οικείο Δήμο ή το φιλοζωικό σωματείο ήτην ένωση, που μπορούν να προμηθεύονται το ηλεκτρονικό μέσο σήμανσης

απευθείας από το εμπόριο. Στην περίπτωση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων (ΑΜΕΑ με ποσοστό αναπηρίας μεγαλύτερο ή ίσο του80%,

πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες,άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του Ο.Α.Ε.Δ., οι δι−αβιούντες με το επίδομα της Πρόνοιας), οι

ιδιοκτήτες των ζώων συντροφιάς επιβαρύνονται με το κόστος μόνο
του ηλεκτρονικού μέσου σήμανσης και οι υπόλοιπες υπηρεσίες προσφέρονται αζημίως όταν η σήμανση του ζώου πραγματοποιείται στα

κτηνιατρεία ή στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους, των Δήμων, των διαδημοτικών κέντρων και των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και

Κτηνιατρικής των Περιφερειακών Ενοτήτων της Χώρας. Για την πραγματοποίηση της ηλεκτρονικής σήμανσης ή την έκδοση βιβλιαρίου υγείας ή

διαβατηρίου ο ιδιοκτή της του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάς υποχρεούταινα επιδεικνύει στον κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί,την

αστυνομική του ταυτότητα ή το διαβατήριό του ήάλλο ισοδύναμο έγγραφο, προκειμένου να επαληθευ−τούν τα ατομικά του στοιχεία και να

αντιστοιχηθεί ομοναδικός κωδικός σήμανσης του ζώου συντροφιάς με τα ατομικά στοιχεία του ιδιοκτήτη του. Ο διενεργών τη σήμανση

πιστοποιημένος κτηνίατρος χορηγεί ατελώς στον ιδιοκτήτη του ζώου βεβαίωση ηλεκτρονικήςσήμανσης και καταγραφής, με βάση το υπόδειγμα

του Παραρτήματος 1, με τον αριθμό σήμανσης του ζώου,τα χαρακτηριστικά του (φύλο, χρώμα, ράτσα) και τα στοιχεία του ιδιοκτήτη

(ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο και αριθμό ταυτότητας ή διαβατηρίου ή άλλουισοδύναμου εγγράφου).
β. Ο Ο.Τ.Α., προκειμένου να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα και λειτουργία των υποδομών του, που σχετίζονταιμε τη διαχείριση αδέσποτων και

δεσποζόμενων ζώων,δύναται να επιβάλει, μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ανταποδοτικό τέλος, το οποίο δενμπορεί να ξεπερνά

το ποσό των τριών (3) ευρώ, ανά σημαινόμενο ζώο. Το προαναφερθέν τέλος εισπράττεται
και εντός τριάντα (30) ημερών αποδίδεται στον οικείοΟ.Τ.Α., από τον κτηνίατρο που διενεργεί την πράξη τηςσήμανσης και καταγραφής του ζώου

στη Διαδικτυακή Βάση Δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προσκομιζομένων, επιπροσθέτως στον Ο.Τ.Α., από τον

κτηνίατρο των αντιγράφων Πιστοποιη−τικών Ηλεκτρονικής Ταυτοποίησης.
4. Η σήμανση και η αναγνώριση κάθε ζώου συντροφιάς πραγματοποιείται με την τοποθέτηση στην αριστερή εξωτερική πλευρά του τράχηλου

του ζώου συστήματος ηλεκτρονικής αναγνώρισης (αποκριτής πομποδέκτης), το οποίο είναι παθητική συσκευή αναγνώρισης ραδιοσυχνότητας

μόνο για ανάγνωση, σύμφωνο με το πρότυποISO 11784 και τεχνολογίας HDX ή FDX−B και μπορεί να αναγνωστεί από συσκευή ανάγνωσης

συμβατή με το πρότυπο ISO 11785 και καταχωρίζεται στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων
συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους. Οι διαθέτες του ηλεκτρονικού μέσου σήμανσης, λιανικής ή χονδρικήςπώλησης, υποχρεούνται να διαθέτουν

στην ελληνική αγορά ηλεκτρονικό μέσο σήμανσης σύμφωνο με τις παραπάνω απαιτήσεις με οδηγίες χρήσης και στην ελληνική γλώσσα.
5. Η ηλεκτρονική σήμανση και καταγραφή, η έκδοση διαβατηρίου και βιβλιαρίου υγείας, σύμφωνα με τα υποδείγματα του Παραρτήματος 2 και

3, πραγματοποιούνται από κτηνιάτρους, που έχουν πιστοποιηθεί και ασκούν νόμιμα το κτηνιατρικό επάγγελμα στην Ελλάδα σε κτηνιατρεία ή σε

ειδικά διαμορφωμένους χώρους των Δήμων, των διαδημοτικών κέντρων, των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των

Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας, καθώς και των φιλοζωικών σωματείων. Βιβλιάριο υγείας δεν απαιτείται, εάν το ζώο
συντροφιάς διαθέτει διαβατήριο.Στην περίπτωση που η σήμανση των δεσποζόμενωνζώων συντροφιάς πραγματοποιείται σε κτηνιατρείο

ήδιαμορφωμένο χώρο που ανήκει σε Ο.Τ.Α. ή σύμπραξηΟ.Τ.Α., ο ιδιοκτήτης του ζώου εκτός από το κόστος τουμέσου ηλεκτρονικής σήμανσης

μπορεί να επιβαρύνεται και με πρόσθετο κόστος για την παροχή των υπηρεσιών
της σήμανσης, το οποίο είναι δυνατόν να επιβάλλεται, όταν καθοριστεί με απόφαση του οικείου ή των οικείων Ο.Τ.Α..
6. Οι κτηνίατροι, που πραγματοποιούν την ηλεκτρονική σήμανση των δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς, υποχρεούνται να ελέγχουν τη

λειτουργικότητα των μέσων ηλεκτρονικής σήμανσης και να χρησιμοποιούν τα μέσα,που πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου 4. Σε

περίπτωση καταγγελίας για τη διάθεση ή τη χρησιμοποίηση μέσων ηλεκτρονικής σήμανσης, που δεν πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου

4, τα πρόσωπα, που διαθέ−τουν ή χρησιμοποιούν αυτά, υποχρεούνται να παρέχουν πλήρη αποδεικτικά στοιχεία για τη συμμόρφωσή τουςμε την

παράγραφο 4, στις αρμόδιες αρχές ελέγχου καιεφαρμογής του συστήματος του άρθρου 2.
7. Ο ιδιοκτήτης κάθε ζώου συντροφιάς υποχρεούται να ενημερώνει τον κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί, για τη μεταβολή των στοιχείων, που

έχουν καταχωριστεί στη
βάση δεδομένων και αφορούν είτε στον ίδιο (όπως ονο−ματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, αριθμό ταυτότηταςή διαβατηρίου ή άλλου

ισοδύναμου εγγράφου) είτε στοζώο συντροφιάς, που έχει δηλώσει στο όνομά του (όπως θάνατος, απώλεια, παράδοση σε άλλον ιδιοκτήτη),

τοαργότερο εντός 15 ημερών από τη μεταβολή με σκοπό να επικαιροποιούνται οι πληροφορίες της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης. Σε κάθε

περίπτωση αλλαγής ιδιοκτήτη είναι απαραίτητη η σχετική επισημείωση στο βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου από τον κτηνίατρο,

ατελώς, κατά την ετήσια κτηνιατρική εξέταση του ζώου ή κατά τον εμβολιασμό του, προκειμένου να ενημερώνεται και η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική

Βάση.
8. Η συμπλήρωση των στοιχείων του βιβλιάριου υγείας ή του διαβατηρίου του ζώου συντροφιάς πραγματο−ποιείται χειρόγραφα ή και μέσω της

εφαρμογής της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης. Ο μοναδικός κωδι−κός της Ηλεκτρονικής Σήμανσης του ζώου συντροφιάς εγγράφεται στο

βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου χειρόγραφα ή με την ετικέτα ταυτοποίησης.
9. Για την αναγνώριση των ιδιοκτητών δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς, που φέρουν ηλεκτρονική σήμανση,τον έλεγχο του βιβλιάριου υγείας ή

του διαβατήριου και γενικά για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου οιΥπηρεσίες της Δημοτικής Αστυνομίας, της Θηροφυλα−κής των

κυνηγετικών συλλόγων και οι υπάλληλοι των Τελωνείων και των Σταθμών Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ) εφοδιάζονται με τους

κατάλληλους ανιχνευτές, η δαπάνη αγοράς των οποίων βαρύνει τοΥπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
10. Το αργότερο μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, ο Πανελλήνιος Κτηνιατρικός Σύλλογος υποχρεούται να παραδώσει

σε ηλεκτρονικήμορφή, συμβατή με τη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση,τα στοιχεία των ιδιοκτητών και των κωδικών σήμανσης των ζώων

συντροφιάς, που έχει καταγράψει από την ημερομηνία ανάθεσης σε αυτόν της τήρησης Ηλεκτρονικής Βάσης Δεδομένων μέχρι την ημερομηνία

έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου, διατηρώντας πρόσβαση στην προαναφερθείσα βάση με κωδικό πρόσβασης. Επίσης, κωδικός

πρόσβασης παρέχεται και στους Ο.Τ.Α.,προκειμένου να έχουν τον έλεγχο δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων, στα διοικητικά τους όρια.
11. Η Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους αρχίζει να λειτουργεί ένα μήνα

μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου στην Εφημερίδατης Κυβερνήσεως.12. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής

Ανάπτυξηςκαι Τροφίμων ρυθμίζονται οι όροι δημιουργίας της Διαδικτυακής Ηλεκτρονικής Βάσης, ειδικότερα τα θέματα,που αφορούν στη

διαδικασία πιστοποίησης και χορήγησης κωδικού πρόσβασης στους φορείς εκτέλεσης της σήμανσης και καταγραφής των ζώων

συντροφιάςκαι των ιδιοκτητών τους στη Διαδικτυακή ΗλεκτρονικήΒάση, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την οργά−νωση και τη λειτουργία

της βάσης.

Άρθρο 5 Υποχρεώσεις ιδιοκτητώνδεσποζόμενου ζώου συντροφιάς

1. Ο ιδιοκτήτης του δεσποζόμενου ζώου συντροφιάςυποχρεούται:
α) να μεριμνά για τη σήμανση και την καταγραφή του ζώου του, καθώς και για την έκδοση βιβλιαρίου υγείαςπριν εγκαταλείψει το ζώο τον τόπο

γέννησής του και οπωσδήποτε μέσα σε προθεσμία δύο μηνών από τη γέννηση αυτού ή μέσα σε ένα μήνα από την εύρεση ή απόκτησή του,

καθώς και να τοποθετεί σε εμφανέςσημείο του περιλαίμιου του ζώου μεταλλική κονκάρδα,
η οποία παρέχεται κάθε έτος από τους κτηνιάτρους κατά τον ετήσιο αντιλυσσικό εμβολιασμό του,
β) να δηλώνει μέσα σε πέντε ημέρες την απώλεια τουζώου του σε κτηνίατρο, που έχει πιστοποιηθεί στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση

σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς και των ιδιοκτητών τους,
γ) να τηρεί τους κανόνες ευζωίας του ζώου και να μεριμνά για την κτηνιατρική εξέτασή του, η οποία αποδεικνύεται από τη σχετική εγγραφή στο

βιβλιάριο υγείας ή στο διαβατήριο του ζώου, καθώς και να μεριμνά για την εξασφάλιση άνετου, υγιεινού και κατάλληλου καταλύματος,

προσαρμοσμένου στο φυσικό τρόπο διαβίωσης του ζώου, που να του επιτρέπει να βρίσκεται
στη φυσική του όρθια στάση, χωρίς να εμποδίζονται οι φυσικές του κινήσεις και η δυνατότητά του για την πραγματοποίηση της απαραίτητης

για την υγεία και την ευζωία του άσκησης,
δ) να εφοδιάζεται με το διαβατήριο του ζώου του, εάνπρόκειται να ταξιδέψει με αυτό στο εξωτερικό, το οποίο πρέπει να είναι σύμφωνο με τα

Παράρτηματα 2 και 3
ε) να μην εγκαταλείπει το ζώο του, ενώ σε περίπτωση που επιθυμεί να αποχωριστεί το ζώο συντροφιάς, πρέπει να γνωστοποιεί στην αρμόδια

υπηρεσία του Δήμου του
τόπου της κατοικίας του την πρόθεσή του αυτή, να τοπαραδίδει σε αυτόν και να λαμβάνει από πιστοποιημένο κτηνίατρο αντίγραφο της

μεταβολής της εγγραφήςτου ζώου του στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς, όπου θα

αναφέρεται ο Δήμος ως προσωρινός κάτοχος τουαδέσποτου πλέον ζώου,
στ) να μεριμνά για τον άμεσο καθαρισμό του περιβάλλοντος από τα περιττώματα του ζώου εκτός αν πρόκειται για σκύλο βοήθειας,
ζ) να μεριμνά για τη στείρωσή τους, εφόσον δεν επιθυμεί τη διατήρηση των νεογέννητων ζώων ή δεν μπορεί να τα διαθέσει σε νέους ιδιοκτήτες.
2. Ο κάτοχος του ζώου συντροφιάς ευθύνεται για οποιαδήποτε βλάβη ή ζημιά, που προκαλείται από το ζώο, σύμφωνα με το άρθρο 924 Α.Κ.. Για

τα αδέσποταζώα συντροφιάς, εκτός από εκείνα της παραγράφου 5του άρθρου 9, η αντίστοιχη ευθύνη βαρύνει τον οικείοΔήμο.
3. Ειδικά ο ιδιοκτήτης σκύλου: α) μεριμνά για να γίνεται ο περίπατος σκύλων πάντα με συνοδό, β) οφείλει ναπαίρνει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να

μην εξέρχεται
ελεύθερα ο σκύλος του από το χώρο της ιδιοκτησίαςτου και εισέρχεται σε χώρους άλλων ιδιοκτησιών ή σεκοινόχρηστους χώρους.
4. Ο ιδιοκτήτης κυνηγετικού σκύλου κατά τη διάρκεια του κυνηγιού ή την οποιαδήποτε μετακίνησή του μαζί με το σκύλο του για το σκοπό αυτόν

έχει την υποχρέωσηνα φέρει μαζί του ενημερωμένο το βιβλιάριο υγείας ή το διαβατήριο του σκύλου του. Οι υποχρεώσεις των περιπτώσεων α΄ και

β΄ της προηγούμενης παραγράφου δεν ισχύουν για τους σκύλους βοηθείας, καθώς και για τους σκύλους φύλαξης ποιμνίων, τους κυνηγετικούς

σκύλους και τους σκύλους έρευνας και διάσωσης κατά τη διάρκεια της φύλαξης του ποιμνίου, του κυνηγιού,
της εκπαίδευσης και της έρευνας και διάσωσης, αντίστοιχα.
5. Αφαιρείται η άδεια κυνηγιού από κυνηγό, του οποίου ο σκύλος, που χρησιμοποιείται στο κυνήγι, δεν έχει σημανθεί σύμφωνα με την

περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 και δεν έχει εγγραφεί χειρόγραφα ή με την ετικέταταυτοποίησης, ο αριθμός της σήμανσης στο βιβλιάριουγείας

ή στο διαβατήριο του ζώου συντροφιάς, μέχρι να σημανθεί το συγκεκριμένο ζώο. Τα μέσα μεταφοράς,που χρησιμοποιούνται στην περίπτωση

αυτή, πρέπει να είναι κατάλληλα με επαρκή χώρο, φωτισμό και αερισμό και να ικανοποιούν τις φυσιολογικές ανάγκες τουζώου.
6. Πέραν των περιοχών που καθορίζονται με τη διαδικασία του άρθρου 57 του ν. 2637/1998 «Σύσταση Οργανισμού Πιστοποίησης

Λογαριασμών, Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων, Οργανισμού Πιστοποίησηςκαι

Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων, Γενικών Διευθυντών και θέσεων προσωπικού, στο Υπουργείο Γεωργίας και «Εταιρείας Αξιοποίησης Αγροτικής

Γης» Α.Ε. καιάλλες διατάξεις» (Α΄ 200) σε ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές επιτρέπεται να καθορίζονται περιορισμένοι χώροι εκγύμνασης

σκύλων, καθώς και να διεξάγονται αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων σκύλων δεικτών με όρους και προϋποθέσεις, που καθορίζονται και στις δύο

περιπτώσεις με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και τουΥπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και

Τροφίμων.
7. Μετά την παρέλευση 30 ημερών από τη δημοσίευσητου νόμου αυτού απαγορεύεται η δημοσίευση αγγελιών για ζώα συντροφιάς προς

πώληση, υιοθεσία ή δωρεάν
παραχώρηση σε έντυπα, φυλλάδια, τοιχοκολλήσεις ή σε ιστοσελίδες, αν δεν αναφέρεται ο αριθμός της ηλεκτρονικής σήμανσής τους.
8.α. Απαγορεύεται να εισάγονται στην Ελλάδα ζώασυντροφιάς, που δεν έχουν ηλεκτρονική σήμανση. Τα στοιχεία σήμανσης των εισαγόμενων

ζώων (κωδικός σήμανσης και όνομα εισαγωγέα), από χώρες εκτός Ε.Ε.καταγράφονται στα σημεία εισόδου στην Ελλάδα και ενημερώνεται

απευθείας η ηλεκτρονική βάση δεδομένων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. β. Απαγορεύεται η αφαίρεση του μέσου

ηλεκτρονικής σήμανσης από τον ιδιοκτήτη του ζώου συντροφιάς (μεσκοπό να αποτραπούν φαινόμενα εγκατάλειψης ζώου)ή από άλλο

πρόσωπο ή από κτηνίατρο (με σκοπό τηναποτροπή παράνομου σκοπού).

Άρθρο 6 Εκτροφή, αναπαραγωγήκαι εμπορία ζώων συντροφιάς
1. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων, που για εμπορικούς σκοπούς εκτρέφει, αναπαράγει ή πωλεί ζώα συντροφιάς, οφείλει

να εφοδιάζεται με αντίστοιχη άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, που εκδίδεται από τη Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και

Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας, στην οποία έχει την κατοικία ή την έδρα του, να υπόκει−
ται στον έλεγχο της αρχής αυτής και να συμμορφώνεται με τους όρους, που προβλέπονται στο π.δ. 184/1996.Για τη χορήγηση άδειας εκτροφής,

αναπαραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ευζωίας, οι κανόνες ασφάλειας, οι κανόνες παροχής κατάλληλης

κτηνιατρικής αντίληψης των ζώωνκαι οι διατάξεις του ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978. Οι εκτρεφόμενοι, αναπαραγόμενοι ή οι προς πώληση

σκύλοι και γάτες διαθέτουν βιβλιάριο υγείας ή διαβατήριο,σημαίνονται υποχρεωτικά και καταχωρίζονται στη Δι−αδικτυακή Ηλεκτρονική Βάση

του άρθρου 4. Στις εγκαταστάσεις εκτροφής, αναπαραγωγής ή εμπορίας τους πρέπει να τηρούνται όλοι οι κανόνες ευζωίας, ασφάλειας και

παροχής κατάλληλης κτηνιατρικής περίθαλψης. Όταν εκτρέφονται περισσότεροι από δύο θηλυκοί σκύ−λοι αναπαραγωγής ή σημειώνονται

περισσότεροι απόδύο τοκετοί ανά έτος σε θηλυκούς σκύλους εκτροφής,απαιτείται υποχρεωτικά η έκδοση άδειας αναπαραγωγής, εκτροφής και

εμπορίας ζώων συντροφιάς. Για κάθεθηλυκό ζώο αναπαραγωγής τηρούνται μητρώα. Θηλυκοί σκύλοι αναπαραγωγής δεν γονιμοποιούνται πριν

από το δεύτερο οιστρικό κύκλο και σε καμία περίπτωση πριν από την παρέλευση εννέα μηνών από τον τελευταίο τοκετό. Επίσης απαγορεύεται η

αναπαραγωγή μετά το9ο έτος της ηλικίας του ζώου.
2. Δεν επιτρέπεται να επιλέγονται για αναπαραγωγή ζώα συντροφιάς, που τα ανατομικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά ή τα χαρακτηριστικά της

συμπεριφοράς τους μπορεί, ανάλογα με το είδος και τη φυλή, να αποδειχθούν βλαβερά για την υγεία και ευζωία του θηλυκού αναπαραγωγικού

ζώου συντροφιάς και των απογόνωντου. Ο προσδιορισμός των βλαβερών χαρακτηριστικώνγίνεται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής

Ανάπτυξης και Τροφίμων.
3. Δεν επιτρέπεται η πώληση ζώων συντροφιάς με ηλικία μικρότερη των οκτώ (8) εβδομάδων.
4. Για τη χορήγηση της άδειας εκτροφής, αναπα−ραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς, καθώς και άδειας εκπαιδευτή σκύλων καθορίζονται

με απόφασητου Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καιτου τυχόν συναρμόδιου Υπουργού οι ειδικοί όροι και οιπροϋποθέσεις, που

πρέπει να πληρούν οι χώροι εκτροφής, αναπαραγωγής, εμπορίας και εκπαίδευσης τωνζώων συντροφιάς ως προς τις εγκαταστάσεις, τους

χώρους διαμονής ή παραμονής των ζώων, τις συνθήκες ευζωίας και τον αναγκαίο εξοπλισμό ανά είδος ζώου,η αρμόδια αρχή ελέγχου, η

διαδικασία ελέγχου και οικυρώσεις, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
5. Κατά την πώληση ενός ζώου, υπογράφεται η «Δήλωση Αγοράς ζώου από νέο ιδιοκτήτη», μεταξύ του πωλητή και του αγοραστή νέου

ιδιοκτήτη, σύμφωνα με το υπόδειγμα «Δήλωση Αγοράς ζώου» του Παραρτήματος 5.

Άρθρο 7 Διοργάνωση εκθέσεων με ζώα συντροφιάς
1. Το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων, που διοργανώνει εκθέσεις με ζώα συντροφιάς, οφείλει να εφοδιάζεται με σχετική άδεια,

η οποία εκδίδεται από την αρμόδια Υπηρεσία Κτηνιατρικής του οικείου Δήμου και όπου αυτή δεν έχει συσταθεί από το Γραφείο Γεωργικής

Ανάπτυξης του Δήμου.
2. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης τα ζώα συντροφιάςπρέπει να βρίσκονται υπό την άμεση επίβλεψη του ιδιοκτήτη, κατόχου ή συνοδού τους, ο

οποίος οφείλει ναμην τους προξενεί φόβο ή πόνο. Ζώα συντροφιάς, πουεκδηλώνουν χωρίς αιτία επιθετική συμπεριφορά προςτα άλλα ζώα ή τον

άνθρωπο, φέρουν υποχρεωτικά φίμωτρο ή απομακρύνονται από την έκθεση. Η παρουσίακτηνιάτρου είναι υποχρεωτική σε όλη τη διάρκεια

τηςέκθεσης.
3. Τα ζώα συντροφιάς, που συμμετέχουν σε εκθέσεις, πρέπει να έχουν σημανθεί και καταγραφεί και οι συνοδοί τους να φέρουν το βιβλιάριο

υγείας ή το διαβατήριό τους, από το οποίο να προκύπτει ότι είναι εμβολιασμένα και ότι έχουν υποβληθεί σε πρόσφατο αποπαρασιτισμό.
4. Απαγορεύεται η συμμετοχή ακρωτηριασμένων ζώων σε κάθε είδους εκθέσεις.

Άρθρο 8 Διατήρηση ζώων συντροφιάς σε κατοικίες
1. Επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς σε κάθε κατοικία. Στις πολυκατοικίες, που αποτελούνται από δύο διαμερίσματα και

πάνω, επιτρέπεται η διατήρηση δεσποζόμενων ζώων συντροφιάς σε κάθε διαμέρισμα με την προϋπόθεση ότι αυτά: α) διαμένουν στο ίδιο

διαμέρισμα με τον ιδιοκτήτη τουςή τον κάτοχό τους, β) δεν παραμένουν μόνιμα στις βεράντες ή στους ανοιχτούς χώρους του διαμερίσματος,γ) η

παραμονή στα διαμερίσματα πολυκατοικιών τελεί υπό την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων ευζωίας, των υγειονομικών διατάξεων και των

αστυνομικώνδιατάξεων περί κοινής ησυχίας και δ) έχουν ελεγχθεί ηλεκτρονικά, έχουν σημανθεί, καταγραφεί και φέρουνβιβλιάριο υγείας.
Δεν μπορεί να απαγορευθεί η διατήρηση ζώων συντροφιάς με τον κανονισμό της πολυκατοικίας, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του

προηγούμενου εδαφίου. Με τον ίδιο κανονισμό μπορεί να περιορίζεται ο μέγιστος αριθμός των ζώων, που επιτρέπονται, στα δύο (2) ζώα ανά

διαμέρισμα.
2. Επιτρέπεται η διατήρηση ζώων συντροφιάς, που έχουν σημανθεί και καταχωρισθεί νομίμως και φέρουνβιβλιάριο υγείας, στις μονοκατοικίες με

την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι κανόνες καλής μεταχείρισης και ευζωίας των ζώων, καθώς και οι ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις και οι

αστυνομικές διατάξεις περί κοινήςησυχίας.
3. Απαγορεύεται η διατήρηση και παραμονή ζώων συ−ντροφιάς σε κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας.
Επιτρέπεται όμως στην πυλωτή, στην ταράτσα, στον ακάλυπτο χώρο και στον κήπο εφόσον υφίσταται η ομόφωνη απόφαση της γενικής

συνέλευσης των ιδιοκτητών.
4. Οι ανωτέρω αριθμητικοί περιορισμοί ισχύουν μόνογια σκύλους και γάτες. Για τα λοιπά ζώα συντροφιάς,πρέπει να τηρούνται οι όροι της

παραγράφου 2.

Άρθρο 9 Περισυλλογή και διαχείρισηαδέσποτων ζώων συντροφιάς
1. Οι Δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για την περισυλλογή και τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, σύμφωνα με το παρόν άρθρο.

Η αρμοδιότητα αυτή μπορεί να ασκείται και από συνδέσμους δήμων,καθώς και από φιλoζωικές ενώσεις και σωματεία σε συνεργασία με τον

αρμόδιο Δήμο, εφόσον αυτά διαθέτουν υποδομή, συνιστάμενη στην ύπαρξη κατάλληλων
σχετικών εγκαταστάσεων ή οχημάτων μεταφοράς ζώων και ανθρώπινο δυναμικό με εμπειρία στο χειρισμό των ζώων. Με απόφαση του Υπουργού

Αγροτικής Ανάπτυξης
και Τροφίμων καθορίζονται το είδος και ο αριθμός τωνεγκαταστάσεων και των οχημάτων, καθώς και η εμπειρία του ανθρώπινου δυναμικού, που

πρέπει να διαθέτουν
οι φιλοζωικές ενώσεις και τα σωματεία, για την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτής της παραγράφου.
2. Για τον παραπάνω σκοπό κάθε Δήμος ή όμοροι ή συνεργαζόμενοι Δήμοι ιδρύουν και λειτουργούν δημοτικά ή διαδημοτικά κτηνιατρεία και

καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς επιτρεπομένης της συνεργασίας μεενδιαφερόμενα φιλoζωικά σωματεία και ενώσεις ή καιεθελοντές

φιλόζωους σε ιδιόκτητους ή μισθωμένους ήπαραχωρούμενους από το Δημόσιο, την Περιφέρεια ή από ιδιώτες χώρους. Στους Δήμους είναι

δυνατόν ναπαρέχεται και οικονομική ενίσχυση από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς για τη δημιουργία και λειτουργία κα−
ταφυγίων. Τα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς αποτελούν χώρους προσωρινής παραμονής και περίθαλψης και η ίδρυση και λειτουργία

τους διέπεται απότις ισχύουσες διατάξεις για τα ενδιαιτήματα ζώων του ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978. Ο έλεγχος τήρησης τωνόρων

λειτουργίας τους ασκείται από την αρμόδια Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, σύμφωνα

με το άρθρο 12 του ν. 604/1977. Τα προβλεπόμενα από την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου διοικητικά πρόστιμα καθορίζονται από 1.000 έως

10.000 ευρώ. Υπό την εποπτεία των Δήμων,μπορούν να ιδρυθούν και να λειτουργούν καταφύγια ήκαι κτηνιατρεία αδέσποτων ζώων συντροφιάς

και από φιλοζωϊκά σωματεία και ενώσεις, που διαθέτουν το κατάλληλο κτηνιατρικό προσωπικό (1 κτηνίατρος ανά50 ζώα), την τεχνική υποδομή,

τις εγκαταστάσεις και τον αναγκαίο εξοπλισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του
ν. 604/1977 και του π.δ. 463/1978.
3. Για την περισυλλογή των αδέσποτων ζώων συντροφιάς συγκροτούνται συνεργεία από άτομα κατάλληλαεκπαιδευμένα και έμπειρα στην

αιχμαλωσία ζώων συντροφιάς, που καθοδηγούνται και ελέγχονται στο έργοτους από κτηνίατρο, ο οποίος ορίζεται από την αρμόδια υπηρεσία

Κτηνιατρικής του Δήμου και, όπου αυτή δενέχει συσταθεί, από το Γραφείο Γεωργικής Ανάπτυξηςτου οικείου Δήμου ή από τη Διεύθυνση

Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της οικείας ΠεριφερειακήςΕνότητας.
4. Τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται, οδηγούνται τμηματικά στα υπάρχοντα καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς, στα

δημοτικά κτηνιατρεία ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις και σε ιδιωτικά κτηνιατρεία,που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή και μπορούν να

φιλοξενήσουν προσωρινά και για εύλογο χρονικό διάστημα τα προς περίθαλψη ζώα, μέχρι την αποθεραπείατους, υποβάλλονται σε κτηνιατρική

εξέταση, στειρώνονται, σημαίνονται με ηλεκτρονική σήμανση ως αδέσποτα και καταγράφονται στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση.
Αν διαπιστωθεί από την κτηνιατρική εξέταση ότι είναι τραυματισμένα ή πάσχουν από ιάσιμο νόσημα, υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπευτική

αγωγή.Αν διαπιστωθεί ότι είναι επικίνδυνα ζώα συντροφιάςή ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια ή ότι είναι πλήρως ανίκανα να αυτοσυντηρηθούν

λόγω γήρατος ή αναπηρίας και η διατήρησή τους στη ζωή είναι πρόδηλα αντίθετη με τους κανόνες ευζωίας τους και αρνηθούντα φιλοζωικά

σωματεία της περιοχής να αναλάβουν τηφροντίδα, εποπτεία και τη διαδικασία υιοθεσίας τους,υποβάλλονται σε ευθανασία.
5. Αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται,και διαπιστώνεται από τη σήμανσή τους ότι έχουν ιδιοκτήτη, που έχει δηλώσει ή αμέλησε να

δηλώσει την απώλειά τους, επιστρέφονται σε αυτόν.
6. Αδέσποτα ζώα συντροφιάς, που περισυλλέγονται,και διαπιστώνεται ότι είναι υγιή ή έχουν πλέον αποθεραπευθεί, καθώς και τα προερχόμενα

από παράδοση από τον ιδιοκτήτη τους μπορούν να υιοθετούνται από ενήλικα άτομα ή από φιλοζωικές ενώσεις και σωματεία, που λειτουργούν

νόμιμα.
7. Σε κάθε περίπτωση τα ζώα συντροφιάς, που υιοθετούνται, σημαίνονται άμεσα ηλεκτρονικά και καταγράφονται στη Διαδικτυακή Ηλεκτρονική

Βάση με τα πλήρη στοιχεία του προσωρινού και του οριστικού ιδιοκτήτη τους και υποβάλλονται σε αποπαρασίτωση και εμβολιασμό. Κατά την

παράδοση ενός ζώου για υιοθεσία υπογράφεται η «Δήλωση Υιοθεσίας ζώου απόνέο ιδιοκτήτη» μεταξύ του υπευθύνου του καταφυγίου ή του

φιλοζωϊκού σωματείου και του νέου ιδιοκτήτη, σύμφωνα με το Υπόδειγμα «Δήλωση Υιοθεσίας Ζώου»του Παραρτήματος 4.
8. Στην περίπτωση υιοθεσίας των αδέσποτων ζώων συντροφιάς από ενδιαφερόμενο νέο ιδιοκτήτη, που δεν είναι μόνιμος κάτοικος της Ελλάδας,

η υιοθεσία πραγ−ματοποιείται με την απευθείας παράδοσή τους στους ενδιαφερόμενους νέους ιδιοκτήτες υπό την προϋπόθεση ότι τα ζώα

έχουν στειρωθεί, σημανθεί και καταγραφεί στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση δεδομένων με τα πλήρη στοιχεία του προσωρινού κατόχου τους

και τα πλήρη στοιχεία του νέου ιδιοκτήτη, τα οποία προκύπτουν από επίσημο αποδεικτικό έγγραφο. Απαγορεύεται η διατήρηση και παραμονή

των ζώων αυτών σε κατα−φύγια εκτός Ελλάδας.
9. Ζώα συντροφιάς ηλικίας μικρότερης των πέντε (5)μηνών, που δεν έχουν υιοθετηθεί, παραμένουν προσωρινά στα καταφύγια ζώων, που

διατηρούν οι Δήμοι ή
τα Διαδημοτικά Κέντρα και τα συνεργαζόμενα με τουςφορείς αυτούς φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις ως τησυμπλήρωση της ηλικίας των πέντε

(5) μηνών, έχοντας την απαραίτητη κτηνιατρική φροντίδα. Ζώα συντροφιάς, που δεν έχουν υιοθετηθεί και σύμφωνα με γνωμάτευση του

κτηνίατρου κρίνονται ότι είναι υγιή, επανεντάσσονται άμεσα στο οικείο τους περιβάλλον, εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου που

περισυλλέγησαν, αφού προηγουμένως ελεγχθεί ότι έχουν σημανθεί και καταγραφεί ηλεκτρονικά και ότι έχουν υποβληθεί σε
αποπαρασίτωση, εμβολιασμό και στείρωση.
10. Για την επαναφορά στο φυσικό περιβάλλον των αδέσποτων ζώων συντροφιάς λαμβάνεται υπόψη η πυκνότητα του πληθυσμού των

αδέσποτων ζώων στην περιοχή που επαναφέρονται. Την ευθύνη για την επίβλεψη και τη φροντίδα των επανεντασσόμενων αδέσποτων ζώων

έχουν από κοινού οι Δήμοι οι οποίοι μάλιστα δύνανται να δημιουργήσουν και σημεία παροχής τροφήςκαι νερού για τα ζώα αυτά, καθώς και τα

συνεργαζό−μενα με αυτούς φιλοζωικά σωματεία και ενώσεις. Δεν επιτρέπεται επαναφορά σε περιοχές με νοσοκομεία, σχολεία, αθλητικά κέντρα,

αυτοκινητόδρομους ταχείας κυκλοφορίας, λιμάνια, αεροδρόμια και αρχαιολογικούςχώρους. Με απόφαση της πενταμελούς επιτροπής

τηςπαραγράφου 12 του παρόντος άρθρου ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες προσδιορισμού της πυκνότητας του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων

στην περιοχή που αυτά επαναφέρονται, καθώς και η οριοθέτηση των περιοχών
που δεν επιτρέπεται η επαναφορά τους.\
11. Οι στειρώσεις σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, όπωςεπίσης και η σήμανση και η καταγραφή τους πραγματοποιούνται δωρεάν και από

εθελοντές αλλοδαπούς κτηνιάτρους, οι οποίοι συγκεντρώνουν όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις, προκειμένου να μπορούν να ασκήσουν

νόμιμα το επάγγελμα του κτηνιάτρου στην Ελλάδα,
σύμφωνα με την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία. Οι στειρώσεις μπορεί να πραγματοποιούνται και σε κινητές εγκαταστάσεις κατάλληλες για

άσκηση κτηνιατρικών πράξεων,που διαθέτουν οι προαναφερόμενοι κτηνίατροι. Για τιςκινητές εγκαταστάσεις παροχής κτηνιατρικών πράξεων

χορηγείται άδεια λειτουργίας από την αρμόδια υπηρεσία Κτηνιατρικής του Δήμου και όπου αυτή δεν έχει συσταθεί από το Γραφείο Γεωργικής

Ανάπτυξης του οικείου Δήμου,όπου πρόκειται να δραστηριοποιηθούν, εφόσον πληρούνται οι απαιτήσεις που προβλέπονται στην απόφαση
του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που εκδίδεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο13. Στους εθελοντές αλλοδαπούς

κτηνίατρους για την πραγματοποίηση των στειρώσεων σε αδέσποτα ζώασυντροφιάς μπορεί να διατίθενται και οι εγκαταστάσεις των γραφείων

των Διευθύνσεων, Τμημάτων και των αρμόδιων Υπηρεσιών Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας, Περιφερειακής Ενότητας ή του Δήμου,

εφόσονυπάρχουν διαθέσιμοι χώροι, για την πραγματοποίηση των στειρώσεων υπό την εποπτεία κτηνιάτρου που έχειπιστοποιηθεί. Οι

εγκαταστάσεις αυτές παραχωρούνταιγια ορισμένο χρονικό διάστημα, αφού προηγηθεί ειδοποίηση ενός μήνα και έγκριση των προϊσταμένων των

αντίστοιχων υπηρεσιών.
12. Σε κάθε Δήμο συγκροτείται με απόφαση του Δημάρχου πενταμελής επιτροπή παρακολούθησης του προγράμματος διαχείρισης αδέσποτων

ζώων συντροφιάς, τα δύο μέλη της οποίας ορίζονται από τα πιο αντιπροσωπευτικά φιλοζωικά σωματεία και τις ενώσεις, που εδρεύουν στο Δήμο

ή στην οικεία Περιφερειακή Ενότητα. Υποχρεωτικά στην επιτροπή μετέχουν ένας (1)
κτηνίατρος και ένας (1) εκπρόσωπος κυνηγετικού συλλόγου που εδρεύει στο Δήμο ή την οικεία Περιφερειακή Ενότητα. Η προαναφερθείσα

επιτροπή αποφασίζει για την επικινδυνότητα ενός ζώου συντροφιάς, σύμφωνα με τον ορισμό της παραγράφου στ΄ του άρθρου 1 του παρόντος,

καθώς και αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκύπτουν κατά τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων. Οι Δήμοι, οι Περιφερειακές Ενότητες και οι

Περιφέρειες δημιουργούν δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών για τα ζώα που διατίθενται προς υιοθεσία.
13. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τις επιτρεπόμενες μεθόδους ευθανασίας,

τους όρους λειτουργίαςτων κινητών εγκαταστάσεων πραγματοποίησης κτηνιατρικών πράξεων, σε αδέσποτα ζώα συντροφιάς, καθώςκαι κάθε

άλλο σχετικό θέμα.
14. Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται μετάαπό πρόταση των Υπουργών Οικονομικών, Εσωτερικώνκαι Αγροτικής Ανάπτυξης και

Τροφίμων:
α) μπορεί να τροποποιούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση στους Δήμους από την αρμόδιαΠεριφέρεια άδειας ίδρυσης και

λειτουργίας των καταφυγίων αδέσποτων ζώων συντροφιάς, που προβλέπονται στο ν. 604/1977 και στο π.δ. 463/1978, να τίθενται νέοι

πρόσθετοι όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας τωνκαταφυγίων και να καθορίζεται ο απαιτούμενος χρόνος προσαρμογής των ήδη

λειτουργούντων καταφυγίων αδέσποτων ζώων συντροφιάς και
β) καθορίζεται ο Δήμος, οι σύνδεσμοι Δήμων, που επιχορηγούνται για τη δημιουργία και λειτουργία καταφυγίου, το ύψος, η διαδικασία και οι

προϋποθέσεις καταβολής της οικονομικής ενίσχυσης και κάθε άλλο σχετικό θέμα.

Αρθρο 10 Μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς
1. Η μετακίνηση και μεταφορά ζώων συντροφιάς διέ−πεται από τις διατάξεις του Κανονισμού (Ε.Κ.) 998/2003του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και

του Συμβουλίου της
26ης Μαΐου 2003 «για τους υγειονομικούς όρους που εφαρμόζονται στις μη εμπορικού χαρακτήρα μετακινήσεις ζώων συντροφιάς και για την

τροποποίησητης Οδηγίας 92/65/ΕΟΚ του Συμβουλίου», του Κανο−νισμού (Ε.Ε.) 388/2010 της Επιτροπής της 6ης Μαΐου 2010, του

Κανονισμού (Ε.Κ.) 1/2005 του Συμβουλίου της22ας Δεκεμβρίου 2004 «για την προστασία των ζώωνκατά τη μεταφορά», καθώς και από τις

διατάξεις τουπ.δ. 184/1996 (Α΄ 137).
2. Με την επιφύλαξη ευνοϊκότερων ρυθμίσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας ή Κανονισμών των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς επιτρέπεται η

μεταφορά μικρών
ζώων συντροφιάς σε όλα τα οδικά, σιδηροδρομικά καισταθερής τροχιάς μέσα μαζικής μεταφοράς, καθώς καιστα ταξί και στα επιβατηγά πλοία,

εφόσον τα ζώα είναι τοποθετημένα σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς και συνοδεύονται από τον ιδιοκτήτη ή τον κάτοχό τους. Οι σκύλοι βοήθειας

εφόσον φέρουν λουρί και φίμωτρο μπορούν να μεταφέρονται χωρίς κλουβί μεταφοράς και
ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.
3. Τα επιβατηγά πλοία υποχρεωτικά διαθέτουν καθαρά κλουβιά, προστατευόμενα από αντίξοες καιρικές συνθήκες, για τη μεταφορά μεγάλων

ζώων συντροφιάς.
4. Οι παράγραφοι 1 και 2 δεν εφαρμόζονται κατά τιςμετακινήσεις ή μεταφορές, που διενεργούνται από τασυνεργεία περισυλλογής αδέσποτων

ζώων και τα συνεργεία μεταφοράς ζώων του άρθρου 9 από και προς τα κτηνιατρεία, τις κτηνιατρικές κλινικές και τα καταφύγια εντός της

Επικράτειας.

Άρθρο 11 Αποτροπή πρόσβασης αδέσποτων ζώωνσυντροφιάς σε απορρίμματακαι περισυλλογή νεκρών ζώων
1. Οι υπεύθυνοι σφαγείων, κρεοπωλείων, νοσοκομείων, στρατοπέδων, κατασκηνώσεων, καταστημάτων διάθεσης τροφίμων, εγκαταστάσεων

μαζικής εστίασης και γενικά χώρων υγειονομικού ενδιαφέροντος έχουν υποχρέωσηνα λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπήτης

πρόσβασης των αδέσποτων ζώων συντροφιάς στααπορρίμματα των εγκαταστάσεών τους.
2. Οι υπηρεσίες, που σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις είναι αρμόδιες για την καθαριότητα των οδών του εθνικού, επαρχιακού και αστικού

δικτύου, έχουν άμεση υποχρέωση να απομακρύνουν από τις οδούς καιτα πεζοδρόμια τα νεκρά ζώα και να μεριμνούν για την αποτέφρωση ή την

υγειονομική ταφή τους, σύμφωνα με τις εθνικές και κοινοτικές διατάξεις. Αποτεφρωτήρια ζώων συντροφιάς ιδρύονται και λειτουργούν και από

Δήμους και Συνδέσμους Δήμων.
3. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά απόπρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αγροτικής

Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται τα κατάλληλα μέτρα και οι υποχρεώσεις των υπευθύνων της παραγράφου 1 για την επίτευξη της

αποτροπής πρόσβασης των ζώων συντροφιάς σε απορρίμματα και των υπηρεσιών των
αρμόδιων φορέων της παραγράφου 2 και για την πε ρισυλλογή των νεκρών ζώων. Η διάθεση των νεκρών ζώων συντροφιάς (αποτέφρωση,

υγειονομική ταφή κ.λπ.)πραγματοποιείται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και κοινοτική νομοθεσία.

Άρθρο 12 Απαγόρευση χρησιμοποίησης κάθε είδους ζώουσε κάθε είδους θεάματα και άλλεςσυναφείς δραστηριότητες
1. Απαγορεύεται η διατήρηση κάθε είδους ζώου σε τσίρκο ή σε θίασο με ποικίλο πρόγραμμα, εφόσον τα ζώα αυτά χρησιμοποιούνται με

οποιονδήποτε τρόπο καιγια οποιονδήποτε σκοπό στο πρόγραμμά τους, πραγμα τοποιούν παραστάσεις ή παρελαύνουν ή εμφανίζονταιενώπιον

του κοινού.
2. Απαγορεύεται η διατήρηση κάθε είδους ζώου σε επιχειρήσεις ψυχαγωγικών παιχνιδιών, πίστας αυτοκινητιδίων, μουσικών συναυλιών,

επιδείξεων, πανηγυριών ήάλλων καλλιτεχνικών ή ψυχαγωγικών εκδηλώσεων, εφ’όσον τα ζώα χρησιμοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο και για

οποιονδήποτε σκοπό στο πρόγραμμά τους.
3. Απαγορεύεται η εκτροφή, η εκπαίδευση και η χρησιμοποίηση ζώων για οποιοδήποτε είδος μονομαχίας. Επίσης απαγορεύεται η εκτροφή και η

χρησιμοποίηση σκύλων και
γατών για παραγωγή γούνας, δέρματος, κρέατος ή γιατην παρασκευή φαρμακευτικών ή άλλων ουσιών.

Άρθρο 13 Εξαιρέσεις
1. Από τις απαγορεύσεις που προβλέπονται στο άρθρο 12 παράγραφοι 1 και 2 εξαιρούνται οι νομίμως λειτουργούντες ζωολογικοί κήποι, τα

ενυδρεία, τα καταστήματα
πώλησης ζώων, τα κέντρα περίθαλψης ειδών άγριας πανίδας και τα εκτροφεία θηραμάτων, που διέπονται από ειδικές διατάξεις, υπό την

προϋπόθεση ότι και στους
παραπάνω χώρους δεν διεξάγονται κάθε είδους παραστάσεις με τη συμμετοχή ζώων.
2. Οι διατάξεις του άρθρου 12 εφαρμόζονται με την επιφύλαξη του άρθρου 7, καθώς και των ειδικών διατάξεων, που αφορούν στα άλογα

ιπποδρομιών και στιςιπποδρομίες.

Άρθρο 14 Αρμόδια αρχή
Αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του άρθρου 12 είναιο Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που εκδίδει την άδεια λειτουργίας της επιχείρησης ή

πραγματοποίησης της εκδήλωσης κατά το άρθρο 81 του ν. 3463/2006.

Άρθρο 15 Υπεύθυνη δήλωση
1. Στις περιπτώσεις που για κερδοσκοπικά, ψυχαγωγικά ή καλλιτεχνικά θεάματα, μουσικής ή παραστατικής ή άλλης τέχνης ή άλλες συναφείς

καλλιτεχνικές ήψυχαγωγικές εκδηλώσεις ή προγράμματα από τα αναφερόμενα στο άρθρο 12, απαιτείται η έκδοση άδειας λειτουργίας, ο αιτών

την άδεια οφείλει να